نقش فولاد مبارکه در تحقق اقتصاد سبز و کربن‌خنثی ایران

به گزارش معدن‌نیوز، نشست خبری معاونت بهره‌برداری گروه فولاد مبارکه با حضور جمعی از خبرنگاران رسانه‌های تخصصی حوزه معدن و صنایع معدنی و نمایندگان خبرگزاری‌های کشور، روز سه‌شنبه ۲۲ مهرماه ۱۴۰۴ در سالن کنفرانس مرکز توسعه کسب‌وکار صنعت ۴.۰ گروه فولاد مبارکه، واقع در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران برگزار شد؛ نشستی که به بررسی دستاوردها، چالش‌ها و راهبردهای تولید در بزرگ‌ترین فولادساز کشور اختصاص داشت.

گروه فولاد مبارکه سلسله نشست‌های رسانه‌ای «صنعت امیدآفرین» را آغاز کرد

هادی نباتی‌نژاد، مدیر ارتباطات و برند سازمانی گروه فولاد مبارکه، در نشست خبری با اصحاب رسانه‌های تخصصی و خبرگزاری‌های کشور، از اهداف و اهمیت برگزاری این سلسله‌نشست‌ها سخن گفت و اظهار داشت: در راستای اطلاع‌رسانی شفاف از فعالیت‌ها و دستاوردهای گروه فولاد مبارکه و بر پایه برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، تصمیم گرفتیم نشست‌هایی منظم با حضور خبرنگاران و رسانه‌های تخصصی برگزار کنیم تا ارتباط دوسویه و مستمر میان صنعت و رسانه تقویت شود.

وی با اشاره به اینکه نخستین نشست از این مجموعه به معاونت بهره‌برداری گروه فولاد مبارکه اختصاص دارد، افزود: در این برنامه‌ها رسانه‌های تخصصی حوزه معدن و صنایع معدنی، همچنین خبرنگاران فعال در حوزه‌های انرژی، بورس، بانک، بیمه، فناوری و سایر رسانه‌های کشور حضور خواهند داشت تا از نزدیک با فعالیت‌ها و برنامه‌های مختلف شرکت آشنا شوند.

مدیر ارتباطات و برند سازمانی گروه فولاد مبارکه در ادامه بر نقش کلیدی رسانه‌ها در انعکاس واقعیت‌های صنعت تأکید کرد و گفت: گروه فولاد مبارکه به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان فولاد در خاورمیانه، باور دارد که رسانه‌ها بازوی اصلی آگاهی‌بخشی عمومی هستند. بر همین اساس، هدف از برگزاری نشست‌های “صنعت امیدآفرین” ایجاد بستر گفت‌وگو، تبادل نظر و تقویت ارتباط سازنده میان مدیران صنعت و اصحاب رسانه است.

نباتی‌نژاد با بیان اینکه این نشست‌ها به صورت منظم و در بازه‌های دوهفته‌ای برگزار خواهد شد، توضیح داد: در هر نشست، یکی از معاونت‌های گروه فولاد مبارکه به ارائه گزارش عملکرد، برنامه‌های پیش‌رو و پاسخ به پرسش‌های خبرنگاران خواهد پرداخت تا زمینه برای شفافیت بیشتر و تعامل سازنده‌تر با جامعه رسانه‌ای کشور فراهم شود.

وی در پایان خاطرنشان کرد: این نشست‌ها علاوه بر اطلاع‌رسانی دقیق از فعالیت‌ها و دستاوردهای گروه فولاد مبارکه، فرصتی ارزشمند برای طرح و بررسی مسائل کلیدی و چالش‌های پیش‌روی صنعت فولاد به شمار می‌رود. امیدواریم که از رهگذر این تعامل، تصویر واقعی‌تری از تلاش‌ها، پیشرفت‌ها و نقش فولاد مبارکه در توسعه صنعتی کشور به جامعه ارائه شود.

تولید، خط قرمز فولاد مبارکه در مسیر عبور از چالش انرژی و رکود

غلامرضا سلیمی، معاون بهره‌برداری شرکت فولاد مبارکه در نشست خبری با خبرنگاران رسانه‌های تخصصی معدن و صنایع معدنی با تأکید بر نقش حیاتی صنعت فولاد در توسعه کشور گفت: با وجود همه محدودیت‌ها و چالش‌های اقتصادی و انرژی، فولاد مبارکه توانسته است با اتکا به ظرفیت‌های داخلی و راهبردهای هوشمندانه، روند رشد تولید خود را حفظ کند و در جایگاه دهم تولیدکنندگان بزرگ فولاد جهان بماند.

سلیمی با قدردانی از رسانه‌ها به عنوان حلقه ارتباطی صنعت با جامعه گفت: رسانه‌ها مکمل زحمات صنعتگران هستند و انتشار واقع‌بینانه دستاوردها، نوعی پمپاژ امید به جامعه محسوب می‌شود. این باور در فولاد مبارکه نهادینه شده که امیدآفرینی در کنار تولید، دو رکن اصلی پایداری صنعتی است.

وی ضمن تشکر از مدیریت ارتباطات شرکت فولاد مبارکه برای برگزاری نشست‌های تخصصی رسانه‌ای افزود: این تعامل رسانه‌ای کمک می‌کند تا اهمیت صنعت فولاد در کشور بیش از پیش درک و در تصمیم‌گیری‌های کلان لحاظ شود.

معاون بهره‌برداری فولاد مبارکه در ادامه به اهمیت استراتژیک صنعت فولاد اشاره کرد و گفت: گاهی تصمیم‌هایی در کشور گرفته می‌شود که گویی درک روشنی از مفهوم “صنعت مادر” وجود ندارد. فولاد به‌درستی صنعت مادر نام گرفته است، زیرا کشور بدون فولاد، فاقد زیربنای توسعه صنعتی است.

وی بیان کرد: در آغاز تأسیس فولاد مبارکه، پیشنهاداتی وجود داشت که سرمایه این پروژه صرف سپرده‌گذاری در بانک‌های خارجی شود و ورق فولادی وارد کنیم. اما هوشمندی تصمیم‌گیران وقت موجب شد این صنعت در داخل کشور شکل بگیرد. امروز نتیجه آن، ایجاد زنجیره‌ای از بیش از ۲۵۰۰ شرکت تأمین‌کننده بالادستی و بیش از ۲۵۰۰ شرکت پایین‌دستی است که حیات صنعتی کشور را به حرکت درآورده‌اند.

سلیمی با اشاره به نام‌گذاری مکرر سال‌ها از سوی مقام معظم رهبری با محوریت «تولید» گفت: راه‌حل همه مشکلات اقتصادی کشور در تداوم تولید نهفته است. تجربه سال‌های اخیر نشان داده شرکت‌هایی که توانسته‌اند چرخه تولید خود را پایدار نگه دارند، به سودآوری نیز دست یافته‌اند.

وی تاکید کرد: در کشورهای در حال توسعه، رشد صنعتی از مسیر تقویت تولید ملی عبور کرده و فولاد مبارکه نیز با همین نگاه، تولید را خط قرمز خود می‌داند.

سلیمی درباره شرایط ویژه سال ۱۴۰۴ گفت: در سه تا چهار سال اخیر، محدودیت‌های منابع انرژی از نظر مدت و شدت افزایش چشمگیری داشته است. امسال برخلاف سال‌های گذشته که محدودیت برق از تیرماه آغاز می‌شد، از نیمه فروردین شروع شد. از سوی دیگر، رکود در بازارهای جهانی فولاد نیز از ابتدای سال جاری تا میانه سال ادامه داشته است.

وی افزود: این نوع رکودها هر دهه یک‌بار در صنعت فولاد رخ می‌دهد. اما خوشبختانه فولاد مبارکه با مدیریت کارآمد و تلاش شبانه‌روزی کارکنان، توانسته است حتی در این شرایط نیز عملکرد مثبت و دستاوردهای قابل‌توجهی در نیمه نخست سال ۱۴۰۴ به ثبت برساند.

سلیمی با اشاره به دو محور اصلی استراتژی فولاد مبارکه در حوزه بهره‌برداری گفت: اولین راهبرد، استفاده حداکثری از ظرفیت تولید در زمان‌های بدون محدودیت انرژی است. ما در ماه‌هایی که امکان بهره‌برداری کامل وجود دارد، تولید را در بالاترین سطح انجام می‌دهیم و زمان تعمیرات را به دوره‌های محدودیت انرژی منتقل کرده‌ایم. این تصمیم جسورانه، موجب استمرار تولید بدون توقف شده است.

وی با اشاره به راهبرد دوم گفت: استراتژی دوم، تقویت خودتأمینی در منابع انرژی است. فولاد مبارکه با احداث نیروگاه‌ها و اجرای طرح‌های آب‌رسانی مستقل، وابستگی خود به منابع بیرونی را به حداقل رسانده است. اگر امروز نیروگاه اختصاصی فولاد مبارکه وجود نداشت، کاهش تولید آن تأثیری مستقیم بر تراز ملی فولاد کشور می‌گذاشت.

به گفته معاون بهره‌برداری فولاد مبارکه، روند تولید فولاد خام در این شرکت از سال ۱۳۹۰ تاکنون پیوسته صعودی بوده است.

وی اعلام کرد: در شش‌ماهه نخست امسال، فولاد مبارکه با رشد ۲.۲ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته، تولید فولاد خام خود را افزایش داده است. سهم فولاد مبارکه از تولید فولاد خام کشور در سال ۲۰۲۴ معادل ۳۲.۹ درصد بود و در سال جاری به ۳۴.۸ درصد رسیده است.

سلیمی افزود: ایران همچنان در جایگاه دهم تولیدکنندگان بزرگ فولاد جهان قرار دارد و در ماه‌هایی از سال ۲۰۲۳ به دلیل افزایش تولید، حتی تا رتبه هفتم نیز ارتقا یافت.

وی با اشاره به ثبت رکوردهای متعدد تولیدی در سال جاری گفت: در واحد احیای مستقیم، رکورد جدیدی با تولید ماهانه ۸۳۲ هزار تُن به ثبت رسیده است. همچنین در خطوط نورد سرد، ۹ تا ۱۰ رکورد تولید و در مجموع ۲۵ رکورد روزانه در خطوط اصلی فولاد مبارکه طی شش ماه نخست سال محقق شده است.

سلیمی با بیان اینکه «رکوردشکنی» به بخشی از فرهنگ سازمانی فولاد مبارکه تبدیل شده است، گفت: این فرهنگ باعث افزایش انگیزه و همبستگی در بین کارکنان شده و نقش موتور محرکه را در پیشبرد اهداف تولید ایفا می‌کند.

معاون بهره‌برداری فولاد مبارکه درباره مدیریت مصرف آب گفت: با توجه به موقعیت جغرافیایی اصفهان در منطقه‌ای خشک، فولاد مبارکه در سال‌های اخیر پروژه‌های گسترده‌ای برای کاهش مصرف آب اجرا کرده است. نتیجه این اقدامات، کاهش پیوسته مصرف و دستیابی به سطوحی در حد ۰/۲ تا یک مترمکعب بر تن فولاد است که در بسیاری از ماه‌ها رتبه نخست کشور و حتی الگویی برای صنایع فولادسازی دنیا محسوب می‌شود.

وی ادامه داد: در حالی‌که برخی کشورها به دلیل فراوانی منابع آبی دغدغه‌ای در این حوزه ندارند، فولاد مبارکه به‌واسطه شرایط اقلیمی، مدیریت منابع آب را به عنوان یک اولویت راهبردی دنبال کرده و پروژه‌های مرتبط با نمک‌زدایی و انتقال آب از خلیج فارس را نیز در دستور کار دارد.

اولویت فولاد مبارکه بحث خودتامینی است

محمدکاظم صباغی هرندی، مدیر ارشد خدمات فنی و پشتیبانی شرکت فولاد مبارکه اصفهان، با اشاره به راهبرد اصلی فولاد مبارکه از زمان احداث تاکنون اظهار کرد: یکی از اهداف و اولویت‌های استراتژیک فولاد مبارکه، از ابتدا تا امروز، کاهش وابستگی به شبکه‌های سراسری آب، برق و گاز بوده است. فرهنگ فولاد مبارکه بر پایه خودتأمینی بنا شده و این رویکرد در تمامی مراحل توسعه، بهره‌برداری و نوسازی شرکت دنبال شده است.

وی افزود: در تمامی سال‌های فعالیت فولاد مبارکه، تلاش بر این بوده که همگام با فناوری و استفاده از تکنولوژی‌های نوین، روش‌های بهینه تولید و مصرف انرژی به‌کار گرفته شود. همین نگاه فناورانه باعث شده فولاد مبارکه در حوزه مدیریت منابع آب و انرژی، جزو شرکت‌های پیشرو کشور باشد و امروز بتوانیم از دستاوردهای چشمگیری در این زمینه سخن بگوییم.

مدیر ارشد خدمات فنی و پشتیبانی فولاد مبارکه تأکید کرد: در بخش آب، ما به‌زودی شاهد قطع کامل وابستگی فولاد مبارکه از منابع آبی حوزه زاینده‌رود خواهیم بود؛ اتفاقی که در  آینده به‌صورت رسمی محقق می‌شود.

وی با اشاره به برخی ادعاهای غیرواقعی درباره مصرف آب فولاد مبارکه تصریح کرد: بر خلاف برخی نقل‌قول‌های رسمی و غیررسمی، میزان برداشت آب فولاد مبارکه از حوزه آبریز زاینده‌رود کمتر از یک و نیم درصد است و حتی در برخی مقاطع، این میزان به حدود یک درصد نیز می‌رسد. این عدد به‌خوبی نشان می‌دهد که سهم فولاد مبارکه در برداشت از منابع آبی زاینده‌رود بسیار ناچیز است.

صباغی با اشاره به رکورد جدید مصرف آب در فرآیند تولید فولاد خام گفت: اکنون میزان مصرف آب به ازای تولید هر تن اسلب فولادی به عدد ۲.۶ مترمکعب رسیده است؛ یعنی برای تولید هر کیلوگرم فولاد خام تنها ۲.۶ لیتر آب مصرف می‌شود. این میزان مصرف در مقایسه با بسیاری از صنایع دیگر، از جمله کشاورزی، رقم بسیار پایینی است و نشان‌دهنده عملکرد موفق فولاد مبارکه در مدیریت منابع آبی است.

وی همچنین عنوان کرد: مسیر خودتأمینی فولاد مبارکه نه‌تنها در بخش انرژی، بلکه در همه حوزه‌ها از جمله آب، برق و گاز ادامه دارد. این شرکت با اتکا به دانش داخلی و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، توانسته است الگویی برای توسعه پایدار در صنایع کشور ارائه دهد.

تولید فولاد سبز در فولاد مبارکه؛ هم‌پای غول‌های صنعتی اروپا

در ادامه یاسر حاجی‌حیدری، مدیر ارشد کنترل کیفی و پایداری گروه فولاد مبارکه، با حضور در جمع اصحاب رسانه‌های تخصصی و خبرگزاری‌های کشور، از گام‌های بلند این شرکت در مسیر تولید فولاد سبز و تحقق استانداردهای جهانی پایداری خبر داد.

وی با اشاره به رویکرد کل‌نگر فولاد مبارکه در حوزه تولید، گفت: فولاد مبارکه تنها به کیفیت محصول و فرآیندهای تولید بسنده نکرده، بلکه به مقوله‌های مصرف بهینه انرژی، حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار نگاه ویژه‌ای دارد. این شرکت با اجرای پروژه‌های متعدد زیست‌محیطی و دریافت گواهینامه‌های بین‌المللی، از جمله ISO14064 و ISO14067، توانسته است جایگاه خود را در مسیر تولید فولاد سبز تثبیت کند.

حاجی‌حیدری افزود: این گواهینامه‌ها نه‌تنها پیش‌شرط ورود به بازارهای جهانی هستند، بلکه اعتبار برند فولاد مبارکه را در سطح بین‌المللی ارتقا داده‌اند. در همین راستا، فولاد مبارکه به‌عنوان یکی از سه شرکت آسیایی موفق به دریافت گواهینامه A+ از یک نهاد معتبر بین‌المللی مستقر در سنگاپور شده است؛ موفقیتی که مسیر حضور این شرکت در بازارهای اروپایی را هموارتر می‌کند.

به گفته‌ی وی، فولاد مبارکه هر ساله گزارش‌های مربوط به انتشار گازهای گلخانه‌ای را بر اساس استاندارد ISO14064 و همچنین گزارش مدیریت زیست‌محیطی ISO14001 منتشر می‌کند؛ اقدامی که بیانگر تعهد مستمر این شرکت به اصول زیست‌محیطی و شفافیت در عملکرد است.

مدیر ارشد کنترل کیفی و پایداری گروه فولاد مبارکه همچنین خاطرنشان کرد: تمامی محصولات صادراتی فولاد مبارکه دارای گواهینامه‌هایی هستند که الزامات قانونی اروپا را در حوزه ایمنی، سلامت انسان و حفاظت از محیط زیست برآورده می‌کنند. بدون این گواهینامه‌ها، امکان صادرات به بازارهای اروپایی وجود نخواهد داشت.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به مشارکت‌های بین‌المللی فولاد مبارکه اشاره کرد و گفت: «این شرکت از سال ۲۰۱۰ در برنامه اقدام انجمن جهانی فولاد حضور فعال داشته و در میان ۲۸ شرکت برتر دارنده گواهینامه این انجمن قرار گرفته است. همکاری ۱۵ ساله فولاد مبارکه با انجمن جهانی فولاد، جایگاه و اعتبار این شرکت را در سطح بین‌المللی تثبیت کرده است.

حاجی‌حیدری تأکید کرد: فولاد مبارکه نخستین شرکت ایرانی است که موفق به دریافت مجموعه‌ای از گواهینامه‌های معتبر جهانی در حوزه محیط زیست و پایداری شده است. این موفقیت‌ها نشان‌دهنده حرکت جدی شرکت در جهت انطباق با استانداردهای جهانی و ایفای نقش مؤثر در صنعت فولاد سبز است.

وی در پایان با اشاره به راهبرد کلان شرکت در حوزه کاهش انتشار کربن گفت: هدف فولاد مبارکه، دستیابی به سطح انتشار کربن مشابه شرکت‌های پیشرو جهان است. امروز می‌توان با افتخار گفت فولاد مبارکه در زمینه کاهش ردپای کربن، از بسیاری از شرکت‌های معتبر جهانی جلوتر است و مسیر آینده خود را بر پایه فناوری‌های نو، انرژی‌های پاک و تعهد واقعی به محیط زیست بنا کرده است.

حرکت فولاد مبارکه در مسیر اقتصاد چرخشی؛ از بازیافت سرباره تا تولید فولاد سبز 

یاسر حاجی‌حیدری، مدیر ارشد کنترل کیفی و پایداری گروه فولاد مبارکه در پاسخ به پرسش معدن‌نیوز در توضیح اقدامات این شرکت در مسیر تحقق اقتصاد چرخشی گفت: اقتصاد چرخشی در فولاد مبارکه صرفاً یک مفهوم نظری نیست؛ بلکه در قالب پروژه‌های عملیاتی و هدفمند دنبال می‌شود. ما بر اساس بودجه مصوب، سطح پیچیدگی فناوری و میزان اثرگذاری هر پروژه، برنامه‌ها را اولویت‌بندی کرده‌ایم تا بتوانیم به صورت گام‌به‌گام، مسیر پایداری و کربن‌خنثایی را محقق کنیم.

حاجی‌حیدری با اشاره به اجرای چند طرح شاخص در این حوزه افزود: یکی از مهم‌ترین پروژه‌های ما بازیافت پس‌مانده اکسین است که در سال ۲۰۲۵ در نمایشگاه جهانی “ورد استیل شو” به‌عنوان یکی از هفت پروژه برتر جهان شناخته شد. این طرح نمونه‌ای موفق از تبدیل ضایعات صنعتی به منابع ارزشمند است که نقش مهمی در چرخه پایداری فولاد مبارکه ایفا می‌کند.

وی در ادامه به استفاده از سرباره‌های فولاد مبارکه در راه‌سازی و آسفالت‌سازی اشاره کرد و گفت: در قالب قراردادهایی که با شرکت‌های فعال در حوزه راه‌سازی منعقد کرده‌ایم، استفاده از سرباره فولاد مبارکه به مرحله عملیاتی رسیده است. در حال حاضر، بخشی از خیابان‌ها و اتوبان‌های شهر اصفهان با استفاده از این سرباره‌ها آسفالت می‌شوند. پیش‌تر این مواد در محوطه‌ها انباشته می‌شدند، اما امروز به لطف اجرای این پروژه، سرباره به چرخه تولید بازگشته و در خدمت توسعه زیرساخت‌های شهری قرار گرفته است.

مدیر ارشد کنترل کیفی و پایداری گروه فولاد مبارکه همچنین از پروژه‌های مرتبط با استفاده مجدد از ضایعات فلزی و لجن‌های صنعتی خبر داد و افزود: ما در مسیر بازیافت ضایعات فلزی، لجن‌ها و سرباره‌ها حرکت کرده‌ایم تا با کمترین ضایعات و بیشترین راندمان کیفی، به سمت تولید فولاد سبز گام برداریم. این اقدامات در حقیقت زیرمجموعه‌ی همان هدف کلان ما یعنی دستیابی به صنعت کم‌کربن و پایدار است.

حاجی‌حیدری ادامه داد: در حال حاضر پروژه‌هایی با فناوری پایه SR و SG در دست اجراست که با جدیت پیگیری می‌شوند. از مهم‌ترین این طرح‌ها می‌توان به پروژه بهینه‌سازی مصرف برق در کوره‌های فولادسازی اشاره کرد که یکی از شاخص‌ترین اقدامات ما در حوزه بهره‌وری انرژی به شمار می‌آید.

وی با تأکید بر اهمیت اقتصاد چرخشی در ساختار راهبردی فولاد مبارکه تصریح کرد: از ابتدای زنجیره تولید تا انتهای فرآیند، هدف ما ایجاد محصولی سبز و پایدار با کمترین اتلاف منابع است. این مسیر، نه‌تنها به حفظ محیط‌زیست و کاهش آلاینده‌ها کمک می‌کند، بلکه الگویی برای دیگر صنایع کشور در حوزه اقتصاد چرخشی خواهد بود.

مدیر ارشد کنترل کیفی و پایداری فولاد مبارکه در پایان خاطرنشان کرد: نتایج اجرای این طرح‌ها بسیار امیدوارکننده بوده و استقبال خوبی از سوی نهادهای داخلی و بین‌المللی از آن صورت گرفته است. فولاد مبارکه امروز ثابت کرده که می‌تواند با تکیه بر دانش، فناوری و تعهد زیست‌محیطی، هم‌پای شرکت‌های پیشرو جهانی در مسیر توسعه پایدار حرکت کند.