رکوردشکنی قیمت یک عنصر خاکی کمیاب

به گزارش معدن‌نیوز، در پی محدودیت‌های صادراتی چین بر عناصر خاکی کمیاب، قیمت اکسید ایتریم با رشد حدود ۱۵۰۰ درصدی در سال جاری به ۱۲۶ دلار به ازای هر کیلوگرم رسید و رکوردی تاریخی را در بازار این عنصر استراتژیک ثبت کرد.

اکسید ایتریم (Yttrium Oxide) به‌عنوان یکی از عناصر خاکی کمیاب، در پی تشدید محدودیت‌های تجاری چین در سال جاری، با رشد بی‌سابقه حدود ۱۵۰۰ درصدی روبه‌رو شده و قیمت آن به ۱۲۶ دلار بر هر کیلوگرم افزایش یافته است. این رقم در پایان سال ۲۰۲۴ کمتر از ۸ دلار بود.

در ماه آوریل، دولت چین اعلام کرد که صادرات عناصر خاکی کمیاب – شامل ایتریم – تنها با مجوزهای ویژه امکان‌پذیر است. این تصمیم بازار جهانی را با نگرانی و کمبود عرضه روبه‌رو کرد و واکنش کشورهایی مانند آمریکا و استرالیا را برانگیخت.

چین همچنان بازیگر اصلی در استخراج، پالایش و تجارت عناصر خاکی کمیاب محسوب می‌شود و بیش از ۹۰ درصد صادرات جهانی به ایالات متحده از مبادی این کشور تأمین می‌شود. اگرچه پکن اخیراً با آزادسازی محدود فروش برخی عناصر موافقت کرده، اما اختلافات پیرامون جزئیات تجاری و فناوری همچنان ادامه دارد.

اکسید ایتریم ماده‌ای کلیدی در صنایع پزشکی، لیزر، سرامیک‌های پیشرفته، تجهیزات هوافضا و ابررساناها است. طبق گزارش سازمان زمین‌شناسی آمریکا، این ماده یکی از فلزات حیاتی در زنجیره تأمین فناوری‌های نوین و انرژی پاک محسوب می‌شود.

در آمریکا، شرکت MP Materials که بهره‌بردار معدن Mountain Pass در ایالت کالیفرنیاست، استخراج ایتریوم را به‌صورت محدود انجام داده و فعلاً مشغول ذخیره‌سازی و آماده‌سازی برای توسعه ظرفیت فرآوری داخلی است.

از سوی دیگر، شرکت Lynas Rare Earths در استرالیا نیز اعلام کرده است که ظرفیت تولید و تصفیه اکسید ایتریم از معدن Mount Weld خود در مالزی را در حال توسعه دارد تا بخشی از نیاز بازار جهانی را پوشش دهد.

به این ترتیب، رشد قیمت ایتریم را می‌توان یکی از جلوه‌های رقابت ژئو‌اقتصادی چین و آمریکا در حوزه مواد معدنی استراتژیک دانست؛ رقابتی که تأثیر مستقیمی بر آینده صنایع نوظهور جهانی خواهد داشت.