به گزارش معدن نیوز -تأمین ماشین‌آلات معدنی یکی از نخستین پیش‌شرط‌ها برای موفقیت عملکردی در حوزه معدن و صنایع وابسته به آن است. بااین‌وجود کشور در تأمین ماشین‌های معدنی با کمبود جدی روبرو است. سخت‌گیری در روند واردات این ماشین‌های معدنی که عموماً با هدف داخلی‌سازی انجام می‌شود، یکی از مهم‌ترین دلایل بروز محدودیت در این بخش است. البته دولتمردان وعده‌هایی را برای تسهیل این شرایط مطرح کرده‌اند اما باید دید که در واقعیت مسیر ورود تجهیزات معدنی، چطور پیش می‌رود.
ریزش دوباره معدن زغال سنگ در کرمان؛ یک معدنکار جان باخت
کار در معدن در رده مشاغل سخت دنیا است که مخاطرات بسیاری را برای فعالان این بخش دارد. طی ماه‌های اخیر شاهد بروز حوادث متعدد در معادن زغال‌سنگ کشور بوده‌ایم که جان کارگران را به خطر انداخته است. مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر استان کرمان از ریزش معدن زغال سنگ آبنیل در روستای بی‌بی حیات در شهرستان کرمان خبر داد و گفت در این حادثه یک نفر فوت کرده است. در این حادثه 6 نفر آسیب دیدند. بدون تردید بخشی از صدمات تحمیلی به نیروی کار، در شرایطی است که سیاست‌گذاران و کارفرمایان نسبت به تأمین شرایط ایمنی کارگران، بی‌توجه هستند.
ماشین آلات مستهلک چالش اصلی معادن
معاون امور معدنی وزیر صنعت، معدن و تجارت وجود تعداد زیادی ماشین‌آلات مستهلک را عمده‌ترین چالش بخش معدن کشور دانست. رضا محتشمی‌پور افزود: واردات ماشین‌آلات مورد نیاز در بخش معدن باید متناسب با نیازها باشد و شرکت‌ها می‌توانند ماشین‌های با عمر کمتر از پنج سال را وارد کنند. بااین‌وجود فعالان معدنی نسبت به مقررات سخت‌گیرانه پیش روی واردات ماشین‌های معدنی، گلایه‌مند هستند. این سخت‌گیری‌ها که در طول سال‌های متمادی با بهانه حمایت از داخلی‌سازی انجام گرفته، اکنون فعالیت در حوزه معادن کشور را با بحران روبرو کرده است.
تأمین دامپتراک معادن با محوریت بومی‌سازی
رئیس هیات عامل ایمیدرو خواستار تهیه طرحی برای تأمین نیاز معادن کشور به دامپتراک شد. محمدرضا موثقی‌نیا تاکید کرد: این طرح باید زمان‌بندی ساخت داخل و بومی‌سازی را در برداشته باشد. انسجام در تصمیم گیری، یکپارچگی و هماهنگی میان شرکت‌ها و بخش معدن کشور، اصول اولیه این طرح باشد به گونه‌ای که بتوان ضمن همکاری با شرکت‌های خارجی در تأمین این ماشین‌آلات، زمان بندی مناسبی برای اجرای برنامه تهیه شود.
محدوده نیاز معادن دامپتراک‌های ۶۰ تا ۱۳۶ و بیش از ۲۰۰ تنی را شامل می‌شود از این رو کارگروهی متشکل از ذینفعان معادن کشور برآوردی واقع بینانه از نیاز کشور در این بخش ارائه دهند. معاون وزیر صمت، با یادآوری اینکه تاکنون بومی‌سازی در دامپتراک ۶۰ تنی در کشور انجام‌شده، نحوه عملی شدن عمق ساخت داخل و همچنین استفاده از توان و ظرفیت‌های داخل کشور در این برنامه را مورد تاکید قرار داد. بدون تردید تکیه بر توان داخلی ضروری است، اما انتظار می‌رود تلاش برای بومی‌سازی، به‌منزله تحمیل خسارت به تولید و فعالیت‌های معدنی نباشد. درنهایت نیز محصولی با کیفیت و همچنین قیمت رقابتی تولید و به بازار عرضه شود.
پتانسیل 15 میلیون تنی برای صادرات فولاد
یکی از فعالان صنعت فولاد تاکید کرد صنعت فولاد امروزه ۱۵ میلیون تن صادرات دارد اما قطعی برق به این صنعت صدمه می‌زند. فولاد از صنایع موفق کشور کشور محسوب می‌شود و می‌تواند تولید ۵۴ میلیون تن را تا سال ۱۴۰۴ به ثمر برساند. وظیفه دولت تأمین زیر ساخت‌های مورد نیاز بخش صنعتی از جمله برق، آب، گاز و راه… است، لازم است وزارت نیرو در سال‌های به وظایف خود در تأمین این زیر ساخت‌ها در طرح‌های توسعه‌ای عمل کند. همچنین باوجود اضافه شدن سالانه یک میلیون مشترک در صنعت برق، برای آن فکری شود و سالانه از تأمین برق مورد نیاز مشترک‌های پیشین به ویژه بخش صنعتی کاسته نشود.
احمد دنیانور افزود: باوجود نابرابری تراز تولید و تقاضای برق برای آینده برنامه‌ای برای رفع این کاستی وجود ندارد. امروز ۱۰ هزار مگاوات کسر برق دارد؛ اگر وزارت نیرو فقط یک سال برق واحدهای بزرگ را قطع نکند این واحدها به راحتی در سال آینده می‌توانند با ایجاد نیروگاه ۱۰ هزار مگاوات برق تولید کنند. برای ایجاد نیروگاه ۱۰ هزار مگاواتی، حدود ۲.۵ میلیارد دلار هزینه لازم است و با قطعی برق سالانه ۲ میلیارد دلار ضرر و زیان فقط به ۳ یا ۴ شرکت بزرگ فولادی وارد می‌شود.
البته باید خاطرنشان کرد محدودیت‌های پیش روی تولید صنایع به برق ختم نمی‌شود. بلکه صنایع در تأمین گاز، زیرساخت و ... نیز دچار محدودیت هستند و همین موضوع نیز عملکرد آنها را تحت تأثیر منفی قرار خواهد داد.
نحوه تمدید پروانه‌های اکتشاف بلاتکلیف ابلاغ شد
مصوبه شورای عالی معادن مبنی بر نحوه تمدید پروانه‌های اکتشاف بلاتکلیف ابلاغ شد. در این دستورالعمل که با موضوع «مهلت زمانی درخواست تمدید پروانه‌های اکتشاف» صادرشده، آمده است: «در خصوص درخواست معاونت معادن و فرآوری مواد دایر بر نحوه تمدید پروانه‌های اکتشاف منقضی گردیده و ابطال نشده (بلاتکلیف) با امکان نظر به مکاتبات و درخواست‌های عدیده واصله از ادارات کل تابعه و سایر مراجع قانونی مبنی بر مساعدت با تمدید پروانه‌های اکتشاف و به‌منظور ایجاد و حفظ وحدت رویه و پرهیز از هرگونه اعمال‌نظر شخصی و سلیقه‌ای از تاریخ ابلاغ این مصوبه، تمدید پروانه‌های اکتشاف کلیه مواد معدنی گروه‌های ۶ (شش) کانه طبق ضوابط و مقررات جاری، صرفاً منوط به ارائه درخواست مکتشف در زمان اعتبار پروانه اکتشاف موردنظر است.»
همان‌طور که بارها تاکید شده ظرفیت‌های معدنی کشور قابل‌توجه هستند اما بخش بزرگی از این ظرفیت‌ها به دلایل مختلف، بلاتکلیف مانده‌اند. توجه به این ظرفیت‌ها و تلاش برای ارتقا بهره‌مندی از آنها، بخش بزرگی از کمبودهای حاکم بر این حوزه را مرتفع خواهد کرد.
معدن D19 آماده بهره‌برداری است
معدن دی ۱۹ با ذخیره حدود ۵۰ میلیون تن سنگ‌آهن عیار ۴۰ درصد آماده بهره‌برداری است. قرار بود بر اساس یک برنامه طراحی‌شده طی چهار سال حدود ۲۰۰ میلیون تن باطله برداری انجام شود، اما با سخت‌کوشی و برنامه‌ریزی مناسب، تنها در حدود 2.5 سال ۱۶۰ میلیون تن باطله برداری و ماده معدنی نمایان شد. هم‌زمان با اکتشاف و استخراج فراهم کردن ریز ساخت‌های لازم نظیر احداث ۲۶ کیلومتر خط انتقال برق از پست سارند انجام‌شده است. قرار است طی ۱۰ سال آینده سالانه ۴ تا ۵ میلیون تن سنگ‌آهن از این معدن برداشت شود. درحال‌حاضر 1100 نفر در این معدن مشغول به کار هستند و تاکنون حدود ۸ هزار میلیارد تومان در آن سرمایه‌گذاری شده است. بدون تردید با آغاز تولید در این معدن، عملاً بخش بزرگی از نیاز کشور به سنگ‌آهن تأمین خواهد شد و تداوم تولید در زنجیره فولاد را ممکن و محقق می‌کند.
شناسایی ذخایر بزرگ فلزی و غیرفلزی در کشور
برنامه‌ریزی برای شناسایی ذخایر جدید در رده وظایف دولتی است که در سال‌های گذشته، در اجرای آن چندان موفق نبوده است. تلاش برای بهبود عملکرد در این بخش زمینه توسعه صنعتی و اقتصادی کشور را فراهم می‌کند. علیرضا شهیدی معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات کشور گفت: با تکامل و اجرای هدفمند طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایرمعدنی کشور، انتظار شناسایی ذخایر جدیدی از مواد معدنی فلزی و غیرفلزی را داشتیم که اکنون معرفی ذخایر بزرگ و ارزشمندی از فلزات در برخی مناطق هدف طرح تحول نزدیک است. با پایان یافتن اجرای طرح در این دو استان، ذخایر جدیدی از آهن، مس، طلا، نیکل و سایر مواد معدنی شناسایی‌شده که جهت تکمیل اکتشافات عمومی و تفصیلی به طرفین توافقنامه سه‌جانبه بخش معدن کشور و بخش خصوصی واگذار خواهد شد.
از مهرماه 1400 فعالیت این طرح در استان خراسان جنوبی آغاز و اکنون عملیات اجرایی آن در استان کردستان پایان‌یافته و استان‌های آذربایجان غربی، قم، مرکزی، اصفهان، یزد، خراسان رضوی نیز در فرآیند اجرایی این طرح قرار دارند که با توجه به نتایج به‌دست‌آمده تاکنون معرفی ذخایر بزرگ معدنی در برخی استان‌های هدف در آینده نزدیک قریب‌الوقوع خواهد بود که کارایی و اثربخشی اجرای این طرح را محقق ساخته است.
واگذاری ۱۰۰ معدن کم‌خطر از جهت سرمایه‌گذاری
قائم‌مقام سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) از واگذاری پروانه اکتشاف ۱۰۰ معدن کم‌خطر از جهت سرمایه‌گذاری خبر داد. فعالیت در حوزه معادن نیازمند سرمایه‌گذاری قابل‌توجه است و ریسک به نسبت بالایی دارد. بر همین اساس نیز دولت در تلاش است تا با اجرای اقداماتی زمینه کاهش ریسک را در این بخش، فراهم کند.