مدیر ناحیه آهن‌سازی فولاد مبارکه مطرح کرد:

محدودیت‌های انرژی؛ چالش و آفت جدی تولید

تحریریه معدن نیوز
محدودیت‌های انرژی؛ چالش و آفت جدی تولید

در زنجیره تولید شرکت فولاد مبارکه، هر بخش همچون حلقه‌ای به‌هم‌پیوسته عمل می‌کند و ارزش‌افزوده‌ای ویژه در مسیر تولید فولاد می‌آفریند. در این میان، ناحیه آهن‌سازی به‌عنوان نخستین حلقه پس از معدن، نقشی کلیدی در آغاز تولید انواع محصولات فولادی کشور دارد؛ جایی که بزرگ‌ترین کارخانه‌های تولید آهن اسفنجی جهان مستقر است.

به گزارش معدن نیوز، در زنجیره تولید شرکت فولاد مبارکه، هر بخش همچون حلقه‌ای به‌هم‌پیوسته عمل می‌کند و ارزش‌افزوده‌ای ویژه در مسیر تولید فولاد می‌آفریند. در این میان، ناحیه آهن‌سازی به‌عنوان نخستین حلقه پس از معدن، نقشی کلیدی در آغاز تولید انواع محصولات فولادی کشور دارد؛ جایی که بزرگ‌ترین کارخانه‌های تولید آهن اسفنجی جهان مستقر است.

داریوش رشیدی، مدیر ناحیه آهن‌سازی فولاد مبارکه، در گفت‌وگو با برنامه رادیو فولاد به پرسش‌های مختلفی درباره کیفیت تولید، فناوری‌های نوین، مدیریت انرژی، پروژه‌های توسعه‌ای و تعامل با دیگر بخش‌ها پاسخ داد.

رشیدی با اشاره به پیوستگی فرایند آهن‌سازی گفت: تمرکز ما از ابتدای خط و از ورودی مواد اولیه است. با تعریف استانداردهای کیفی، مواد اولیه از بدو ورود پایش می‌شوند و سپس در واحد انباشت و برداشت میکس و پایل‌سازی می‌شوند تا خوراک استانداردی برای واحد گندله‌سازی فراهم شود.

وی افزود: گندله‌سازی باید گندله‌ای با مشخصات کیفی مناسب تولید کند تا در واحد احیا بالاترین راندمان را داشته باشد. پارامترهایی همچون استحکام، سولفور، FEO و دانه‌بندی کنترل می‌شوند. در ادامه نیز محصول خروجی از نظر کربن و متالیزاسیون پایش می‌شود تا مطابق استانداردهای فولادسازی تحویل داده شود.

مدیر ناحیه آهن‌سازی تأکید کرد که حرکت به سمت تحول دیجیتال و هوش مصنوعی اجتناب‌ناپذیر است: در واحد گندله‌سازی، آنالیز تصویری دانه‌بندی گندله خام اجرا می‌شود و بر اساس نتایج آن، تنظیمات روی دیسک‌ها صورت می‌گیرد. پروژه‌هایی برای پیش‌بینی فرایند تولید در واحد احیا و همچنین تشخیص خرابی نوار نقاله‌ها با آنالیز تصویری در دست اقدام است.

به گفته رشیدی، تحقیقاتی نیز درباره تکنولوژی احیا مستقیم بر پایه فولاد سبز و استفاده از هیدروژن در حال اجراست. مدیریت مصرف انرژی رشیدی انرژی را «چالش و آفت جدی تولید» دانست و گفت: آهن‌سازی از واحدهایی است که مصرف گاز و آب زیادی دارد. افزایش هزینه‌های انرژی مستقیماً بر قیمت تمام‌شده اثر گذاشته است.

وی افزود: با برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، مصرف گاز امسال حدود ۵ درصد نسبت به سال گذشته کاهش یافته است. همچنین پروژه‌هایی در حال طراحی است تا در دوره‌های محدودیت گاز، بهره‌برداری مدول‌های احیا به‌گونه‌ای مدیریت شود که حداکثر تولید حفظ گردد.

به گفته رشیدی، در شات‌دان سالانه یکی از مگامادول‌های خرازی، تعویض کاتالیست و لوله‌های ریفورمر با افزایش قطر به ۱۱ اینچ انجام شد و ظرفیت مدول حدود ۱۰ تن افزایش یافت. او توضیح داد: هدف ما این است که در دوره‌های بدون محدودیت، از حداکثر ظرفیت استفاده کنیم و تعمیرات اساسی را به دوره‌های محدودیت انتقال دهیم.

رشیدی گفت: واحد بازیابی ضایعات ناحیه آهن‌سازی احداث شده تا ضایعات جاری و انباشته سال‌های گذشته به چرخه تولید بازگردد. در حال حاضر ماهانه حدود ۲۰ هزار تن ضایعات بازیافت می‌شود و برنامه داریم این میزان را به ۴۰ هزار تن افزایش دهیم. همچنین سالانه حدود ۵۰۰ هزار تن ضایعات دپو‌شده گذشته به تولید برمی‌گردد.

به گفته مدیر ناحیه آهن‌سازی، با حمایت معاونت سرمایه‌های انسانی، کمبود نیروهای متخصص جبران می‌شود و آموزش‌های دوره‌ای در حال انجام است.

وی افزود: پروفایل آموزشی کارکنان بازنگری شده و علاوه بر دوره‌های آموزشی، اتاقی به نام حال خوب راه‌اندازی شده است تا اساتید روان‌شناسی به‌طور مستمر خدمات مشاوره‌ای به کارکنان ارائه دهند.

رشیدی با اشاره به اقدامات زیست‌محیطی گفت: دو دستگاه غبارگیر جدید در بخش احیا مستقیم نصب شده و پروژه غبارگیر واحد انباشت و برداشت نیز در حال اجراست. در مجموع بیش از ۴۰ غبارگیر فعال در ناحیه وجود دارد که نگهداری و آماده‌به‌کار بودن آن‌ها از اولویت‌هاست.

وی از پروژه‌های متعددی در دست اجرا خبر داد:

– نصب چهار دیسک جدید در واحد گندله‌سازی

– احداث تیکنر جدید و پروژه خردایش در واحد گندله‌سازی

–  پایلوت پلنت جدید

– افزایش ظرفیت مادول F واحد احیا مستقیم

– احداث سیستم سولفورزدای گاز فرایند در احیا مستقیم شماره ۱

– ارتقای اتوماسیون مادول F

– تعامل آهن‌سازی و فولادسازی

رشیدی گفت: ناحیه آهن‌سازی و فولادسازی یک واحد هستند که در دو جبهه فعالیت می‌کنند. جلسات دوره‌ای و ارتباطات مستمر میان دو ناحیه برقرار است تا نیازهای کمی و کیفی فولادسازی به‌طور کامل تأمین شود.

مدیر ناحیه آهن‌سازی با تأکید بر جایگاه این بخش در سودآوری فولاد مبارکه گفت: آهن اسفنجی ماده اولیه ذوب در فولادسازی است و اگر کیفیت یا کمیت آن مطلوب نباشد، کل زنجیره تولید آسیب می‌بیند. سال گذشته حدود ۳۵ درصد از ظرفیت ما بلااستفاده ماند و ضریب بهره‌برداری خطوط احیا مستقیم تنها ۶۵ درصد بود که هزینه تولید ازدست‌رفته زیادی به شرکت تحمیل کرد.

رشیدی در پایان خاطرنشان کرد: اگرچه ناحیه آهن‌سازی ارزش‌افزوده بالایی در زنجیره فولاد مبارکه ایجاد می‌کند، اما محدودیت‌های انرژی همچنان یک تهدید اساسی برای استمرار تولید پایدار است.