ورق فولادی؛ ستون فقرات پنهان خودروها

پرهام کریمی
ورق فولادی؛ ستون فقرات پنهان خودروها

وقتی پشت فرمان خودرو می‌نشینید، کمتر به این فکر می‌کنید که بدنه‌ای که شما را احاطه کرده حاصل چه فرایند دقیق مهندسی و انتخاب مواد است. ورق‌های فولادی، که بخش عمده سازه خودرو را تشکیل می‌دهند، نقشی فراتر از یک ماده خام ساده دارند و بر ایمنی، کارایی و حتی قیمت نهایی خودرو اثرگذارند.

به گزارش معدن نیوز و به نقل از خودران، وقتی پشت فرمان خودرو می‌نشینید، کمتر به این فکر می‌کنید که بدنه‌ای که شما را احاطه کرده حاصل چه فرایند دقیق مهندسی و انتخاب مواد است. ورق‌های فولادی، که بخش عمده سازه خودرو را تشکیل می‌دهند، نقشی فراتر از یک ماده خام ساده دارند و بر ایمنی، کارایی و حتی قیمت نهایی خودرو اثرگذارند.

اهمیت فولاد در طراحی بدنه خودرو

ورق‌های فولادی، صفحاتی از فولاد هستند که از طریق نورد گرم یا نورد سرد تولید می‌شوند و باید سه ویژگی حیاتی را ترکیب کنند: مقاومت مکانیکی بالا، امکان شکل‌دهی مناسب، و مقاومت مطلوب در برابر خوردگی. هر بخش از خودرو متناسب با وظیفه‌ای که دارد، از نوع خاصی از ورق فولادی بهره می‌برد که این انتخاب مستقیماً با الزامات ایمنی، طراحی و هزینه مرتبط است.

انواع ورق فولادی در صنعت خودرو

ورق نورد سرد با دقت ابعادی و سطح صاف، گزینه اصلی برای قطعات بیرونی و نیازمند ظاهر مناسب مانند سقف، درها و گلگیرهاست. ورق‌های گالوانیزه که رویه‌ای از روی دارند، مقاومت بالایی در برابر زنگ‌زدگی ایجاد می‌کنند و در بخش‌هایی به‌کار می‌روند که بیشتر در معرض رطوبت و شرایط جوی هستند. فولادهای با استحکام بالا (HSS) و فولادهای فوق‌پیشرفته با استحکام بالا (AHSS) به خاطر توان تحمل فشار زیاد، در ساخت ستون‌ها، رکاب‌ها و اجزای ایمنی سازه به کار گرفته می‌شوند. در خودروهای جدید و به‌ویژه برقی، استفاده از فولادهای سبک‌تر و آلیاژی رو به گسترش است تا وزن کلی کاهش یافته و بازده حرکتی افزایش پیدا کند.

کاربرد انواع ورق در صنعت خودروسازی - خودران

چالش موازنه بین ایمنی و وزن

سبک‌تر شدن خودرو، مصرف سوخت و آلایندگی را کاهش می‌دهد و عملکرد حرکتی را بهبود می‌بخشد، اما افت استحکام می‌تواند ایمنی را به خطر اندازد. راهبرد خودروسازان امروز استفاده ترکیبی از فولادهای پیشرفته، آلومینیوم و حتی مواد مرکب است تا به بهترین نقطه تعادل بین این دو عامل برسند.

بازار و وضعیت تولید داخلی

در ایران، عمده نیاز صنعت خودرو به ورق فولادی از مجتمع‌هایی مانند فولاد مبارکه تأمین می‌شود. نوسان قیمت جهانی، محدودیت واردات و تغییر نرخ ارز بر هزینه تمام‌شده خودرو اثرگذار است. تمایل روزافزون به تولید فولادهای با مقاومت بالا در کشور می‌تواند کیفیت خودروها را ارتقا دهد و فاصله آن‌ها با استانداردهای بین‌المللی را کاهش دهد، البته به شرط سرمایه‌گذاری پایدار در فناوری و تجهیزات نوین تولید.

آینده فولاد در خودروسازی

جهان خودروسازی با گسترش خودروهای برقی و قوانین سختگیرانه آلایندگی، به سمت فولادهای سبک‌تر و مقاوم‌تر پیش می‌رود. با وجود ورود آلومینیوم، کامپوزیت‌ها و دیگر مواد مدرن، فولاد همچنان به عنوان ستون فقرات بدنه باقی خواهد ماند و نقش خود را به این زودی‌ها واگذار نمی‌کند.

یکی از مهندسان ارشد طراحی بدنه در یکی از خودروسازان داخلی در گفت‌وگو با خبرنگار «خودران» می‌گوید: «اگر بخواهیم خودرویی بسازیم که هم ایمن باشد، هم سبک و هم مقرون‌به‌صرفه، انتخاب هر نوع ورق فولادی یک تصمیم حساس است. این انتخاب شبیه یک بازی شطرنج مهندسی است؛ هر حرکت اشتباه، می‌تواند هزینه‌ای بسیار سنگین، چه از نظر مالی و چه از نظر جانی، به‌دنبال داشته باشد.»

منبع: خودران