چشم‌انداز بازار مس همچنان مثبت است

چشم‌انداز بازار مس همچنان مثبت است

خبرگزاري تخصصي معدن- بازار مس از ماه جولاي گذشته روند مثبتي داشته و كارشناسان پيش‌بيني مي‌كنند كه اين وضعيت تا سال آينده نيز ادامه داشته باشد، اما عوامل گوناگون اقتصادي مي‌تواند مانع اين پيشروي شود.

خبرگزاري تخصصي معدن- بازار مس از ماه جولاي گذشته روند مثبتي داشته و كارشناسان پيش‌بيني مي‌كنند كه اين وضعيت تا سال آينده نيز ادامه داشته باشد، اما عوامل گوناگون اقتصادي مي‌تواند مانع اين پيشروي شود.
به گزارش معدن نيوز ؛ مس يكي از فلزاتي است كه در بورس فلزات لندن بهترين عملكرد‌ها را داشته، به‌طوري كه با عبور از موانع رواني مهم قيمت نقد آن در 14 فوريه گذشته به 10148 دلار در هر تن رسيد. از آن زمان تاكنون با توجه به شك و ترديد نسبت به تداوم بهبود اقتصادي در جهان با افزايش قيمت‌هاي نفت، قيمت مس به سختي توانسته در حد بالاي 9400 دلار در هر تن باقي بماند .
به هر صورت اكثر تحليلگران پيش‌بيني مي‌كنند كه تا پايان سال 2011 بازار مس همچنان گرم باقي بماند، اما برخي از تحليلگران نيز اگرچه چندان به بازار اين فلز خوشبين نيستند، پيش‌بيني مي‌كنند كه سال آينده قيمت‌هاي ميانگين مس بالا باقي‌ مانده و سپس در سال‌هاي 2013 و 2014 روند نزولي به خود بگيرد.
عدم اطمينان كافي نسبت به چشم‌انداز مطلوب اقتصاد كلان جهاني به‌واسطه شروع گسترده ناآرامي‌هاي سياسي در منطقه خاورميانه و شمال آفريقا، آثار آن روي قيمت‌هاي نفت و ليبي بعنوان يك توليدكننده عمده نفت و آشفتگي‌هاي سياسي آن به‌گونه‌ اجتناب‌ناپذيري قيمت نفت خام برنت را به بالاي 110 دلار در هر بشكه رسانده است. اگر ناآرامي‌ها به ساير عرضه‌كنندگان عمده ديگر سرايت كند بدون شك قيمت‌هاي نفت بالاتر خواهد رفت. آيا اين شرايط مي‌تواند قطار رشد اقتصادي در جهان را از خط خارج كرده و تقاضا را به‌طور كل براي فلزات به اوج ديگري برساند؟ 
اكثر تحليلگران معتقدند كه قيمت نفت بالاي يكصد دلار تداوم خواهد داشت و اثر چنداني روي رشد نخواهد گذاشت مگر اين‌كه به بالاترين ركورد خود يعني 150 دلار در هر بشكه برسد كه اثرات جدي خود را خواهد گذاشت.
با توجه به اين‌كه عربستان‌سعودي اعلام كرده كه افت توليد ليبي را جبران خواهد كرد تا حدي در حال حاضر نگراني‌ها را برطرف كرده، اگرچه هنوز ابهامات زيادي درخصوص ادامه آشفتگي‌هاي سياسي در آينده در منطقه توليدكننده نفت و گاز (منا) وجود دارد، مهم‌ترين عوامل اقتصاد كلان موثر بر بازار مس مشمول كوشش‌هاي چين براي كاهش رشد اقتصادي و تورم آن و همچنين كوشش‌هاي كشورهاي صنعتي براي تقويت و تسريع رشد اقتصادي آنها مي‌شود. امسال مهم‌ترين عوامل بهبود وضع اقتصادي در خارج از چين و كاهش رشد اقتصادي در چين هستند. با توجه به اين‌كه دستيابي به اعتبارات در چين سخت‌تر است، افزايش مجدد موجودي مس در اين كشور بعيد بنظر مي‌رسد بخصوص اين‌كه در حال حاضر قيمت‌هاي مس بالاست. بازار چين در حال حاضر قوي نيست، اگرچه براي سه ماهه اول اين شرايط هميشه عادي بوده و در سه ماهه دوم با شروع فعاليت‌هاي ساختماني افزايش پيدا مي‌كند .
به هر صورت نقدينگي به ساير اقتصادهاي بزرگ عمدتا در آمريكا (OEZ) از ماه نوامبر تزريق مي‌شود. با توجه به اين‌كه بازار گرم كنوني مس از ماه ژوئيه گذشته آغاز شده و اين روند هنوز تداوم دارد، سوال اين است كه اين روند فزاينده قيمت مس تا چه زمان تداوم داشته باشد؟ 
قرار است در پايان ماه ژوئن محرك OEZ به پايان برسد و بنابراين يكي از عوامل موثر رشد اقتصادي كنار خواهد رفت، اما بايد منتظر ماند و ديد كه آيا بانك مركزي از طريق QE3 به اين محرك‌هاي اقتصادي ادامه خواهد داد يا نه. شايد قيمت‌هاي بالاي نفت مشوق چنين حركتي باشد. چين در نظر دارد بين سال‌هاي 2011 ـ 2015 رشد سالانه بيش از 7 درصدي داشته باشد، اما اغلب از اهداف خود فراتر مي‌رود. رشد GDP سال گذشته 3/10 درصد بود و پيش‌بيني مي‌شود كه امسال حدود 9 درصد بوده و در سال 2012 رشد پايين‌تري داشته باشد.
داستان اصلي مس همان كوشش عرضه براي رسيدن به تقاضاست، اگرچه تقاضا در سطح جهاني رشد اندكي داشته است. تقاضاي جهاني مس تصفيه شده سال گذشته با 4/5 درصد افزايش به 23/19 ميليون تن و توليد مس تصفيه شده در جهان با 2/3 درصد افزايش به 25/19 ميليون تن رسيد. 
مس استخراج شده نيز حتي افزايش كمتري داشته يعني با 5/1 افزايش به 04/16 ميليون تن رسيد .
شيلي بعنوان بزرگ‌ترين توليدكننده مس در جهان توانست فقط با 5/0 درصد افزايش، ميزان توليد خود را به 42/5 ميليون تن برساند و چندين كشور معدني ديگر با كاهش توليد مواجه شدند كه مي‌توان به كشورهاي اندونزي، پرو و آمريكا اشاره كرد. سقوط گريدهاي معادن قديمي يكي از دلايل اصلي كاهش توليد است. گريد متوسط جهاني سنگ مس تصفيه شده براي چندين دهه 90/0 تا 95/0 درصد بوده كه سال گذشته حدود 75/0درصد بود، اما در سال 2004 شروع به كاهش كرده و سال گذشته 75/0 درصد بود و انتظار مي‌رود كه تا سال 2020 با كاهش بيشتر به 65/0 درصد برسد.
بعضي از تحليلگران مطرح مي‌كنند كه توليد و عرضه مس در آفريقا افزايش پيدا خواهد كرد. توليد جمهوري دموكراتيك كنگو سال گذشته با 6/28 درصد افزايش به 385 هزار تن و توليد زامبيا با 2/20 درصد افزايش به 722400 تن رسيد.
كل توليد مس تصفيه شده سال گذشته با بازيافت هرچه بيشتر قراضه افزايش پيدا كرد كه انتظار مي‌رود با افزايش قيمت مس همچنان بالاتر رود. توليد مس تصفيه شده ثانويه در جهان در ماه‌هاي ژانويه ـ نوامبر سال 2010 نسبت بمدت مشابه آن در سال 2009 تقريبا با 20 درصد افزايش به 03/3 ميليون تن رسيد.
بنا به گزارش گروه بين‌المللي مطالعات مس افزايش نسبتا بالاي رشد توليد مس تصفيه شده ثانويه تا حدي نشان‌دهنده قيمت‌هاي پايين‌تر و بازار قراضه كمياب حاصل از آن است كه اوايل سال 2009 وجود داشت. تحليلگر ارشد فلزات، روبين بهار از كريديت اگريكول CIB مي‌گويد: عرضه بيشتر قراضه يعني تقاضاي كمتر براي كاتد، بعنوان مثال چين در گذشته زماني‌كه عرضه قراضه بسيار اندك بود كاتد بيشتري وارد كرد. علاوه بر اين، اگر بهبود صنعتي در جهان تداوم داشته باشد، قراضه بيشتري توليد خواهد شد.
وي اضافه مي‌كند: اين دليل ديگري براي محافظه‌كاري بيشتر در بازار مس است، چون انتظار مي‌رود سال آينده نيز كمياب باشد.
كارشناسان معتقدند كه امسال در مقايسه با سال 2010 از ميزان كاهش موجودي انبارها كم خواهد شد كه تا حدي تقاضا براي كاتد بالا خواهد رفت.
موجودي مس در انبارهاي بورس فلزات لندن از زماني‌كه در نهم دسامبر سال گذشته تقريبا به حد پايين 349 هزار تن سقوط كرد، همواره افزايش پيدا كرده و هفته گذشته به سطح 423 هزار تن رسيد، اما اين وضع به نشانه افزايش عرضه بازار نيست بلكه تكرار كاهش تدريجي قيمت‌ها (Backwardations) است كه فرض بر اين است موجودي‌هاي خارج از بورس را جذب كند، اما كل موجودي بورس فلزات لندن هنوز پايين است كه فقط مي‌تواند پاسخگوي هشت روز تقاضا باشد. كل موجودي جهاني در پايان سه ماهه اول امسال طبق پيش‌بيني به 23/1 ميليون تن يا 3/3 هفته مي‌رسد. احتمالا افزايش موجودي انبارهاي بورس فلزات لندن بدليل صادرات مجدد توسط مصرف‌كنندگان و تجار چيني باشد، چون قيمت آن براي مصرف داخلي بسيار بالا به‌نظر مي‌رسد. اين خبر با آخرين اطلاعات تجاري چين در ارتباط است و گزارش شده صادرات مس براي سومين ماه پي‌درپي در ژانويه به 23193 تن يا بيش از دو برابر حجم ماه دسامبر افزايش پيدا كرده است.

بهبود تقاضا 

پس از ركود گسترده در سال 2009 تقاضا براي مس در تمامي مناطق مصرف‌كننده بزرگ افزايش نشان مي‌دهد كه در اروپا با رشد خوب 5/9 درصدي به 9/3 ميليون تن رسيد. اين در حالي است كه اين منطقه پنج سال پيش در سال 2006 تقريبا 5 ميليون تن مصرف‌ مي‌كرده، اما با انتقال بعضي از صنايع از اين قاره، سوال اين است كه آيا مي‌توان مجددا به اين سطح در چند سال آينده دست يافت. مساله بدهي بالا نيز هنوز در اروپا وجود دارد كه مي‌تواند اقتصاد منطقه را از ريل خارج كند.
در آسيا مصرف چين فقط با 8/3 درصد افزايش به 4/7 ميليون تن رسيد، چون اين كشور سياست‌هاي مالي خود را سخت‌گيرانه‌تر مي‌كند، در حالي‌كه مصرف در ژاپن با افزايش قابل ملاحظه 3/22 درصدي به بيش از يك ميليون تن رسيد، اما تقاضاي داخلي ژاپن بالا نيست و در شرايط مطلوبي براي صادرات در اين كشور وجود ندارد. در آمريكا نيز به‌نظر نمي‌رسد كه مصرف رشد قابل‌ ملاحظه‌اي داشته باشد، چون سال گذشته مصرف مس تصفيه شده آن با 9 درصد افزايش به 8/1 ميليون تن رسيد و هنوز به سطح بالاي 2 ميليون تن در سال نرسيده، چون قيمت‌هاي مس به اوج خود رسيده كه البته باز اين سوالات مطرح است كه آيا تقاضا مي‌تواند بصورت دائمي در بعضي از كاربردهاي آن جاي خود را به فلزات ارزان‌تري مانند آلومينيوم بدهد. آلومينيوم را مي‌توان در كابل‌هاي با ولتاژ پايين‌تر جايگزين كرد و در اروپا مصرف آن در سقف ساختمان‌ها احتمالا ناپديد شود. زماني‌كه قيمت عامل مهمي است پس مس تحت فشار قرار خواهد گرفت .
بعضي از آسيب‌پذيرترين كاربردهاي آن در حال حاضر از دست داده و ساير مواد جايگزين آن شده‌اند مانند مصرف در ساخت رادياتور خودرو به آلومينيوم و در ارتباطات از راه دور به فيبر نوري، داده است.
اجماع نظر اين است كه كاهش بيشتر تقاضا امكان دارد، اما روند آن آهسته‌تر خواهد شد كه البته سال‌ها بطول خواهد انجاميد. اين روند نيازمند تحقيق و توسعه بوده و غالبا سرمايه ثابت بالايي را براي تجهيز واحد توليدي مي‌طلبد، علاوه بر اين قيمت نمي‌تواند عامل مهمي براي اكثر كاربردها باشد. خواص مس مانند قابليت هدايت بالاي الكتريكي و حرارتي مي‌تواند مهم‌تر باشد.
با توجه به اين‌كه معمولا فرآيند جايگزيني مواد كند است، واكنش سريع‌تر جيره‌بندي مصرف مي‌تواند بخوبي رخ دهد و توليدكنندگان سعي خواهند كرد از ميزان مصرفي در كاربردهاي خاصي كم كرده و نيز موجودي انبارهاي آن را پايين نگه دارند، همچنين بايد توجه داشت كه اكثر تكنولوژي‌هاي نوظهور سبز مانند خودروهاي برقي و هيبريدي در مقايسه با سيستم‌هاي سنتي از مس بيشتري استفاده مي‌كنند كه آنها را جايگزين مي‌كنند. بنابراين اين فضا براي مس وجود دارد كه از طريق ابداع مصرف آن را افزايش دهند و فقط منتظر رشد اقتصادي نماند.

بهبود چشم‌انداز 

آينده مس در آينده نزديك چگونه خواهد بود؟ در حالي‌كه به‌نظر مي‌رسد در چند سال آينده توليد معدني مس در آينده با محدوديت مواجه شود، اما بستگي به اين دارد كه تقاضا تا چه حد افزايش پيدا كند.
متال بولتن پيش‌بيني مي‌كند كه امسال تقاضاي جهاني مس تصفيه شده 4/3 درصد افزايش پيدا كرده و به 02/20 ميليون تن برسد، اما توليد مس تصفيه شده با افزايش اندك 3/2 درصدي به 62/19 ميليون تن رسيد كه كمبود يا نقصان 395 هزار تني عرضه را بوجود مي‌آورد (افزايش نسبت به 187 هزار تن نقصان در سال گذشته).
متال بولتن پيش‌بيني مي‌كند كه در سال 2012 اين كمبود افزايش يافته به 430 هزار تن خواهد رسيد، اما اگر عرضه در سال 2013 حدود 5 درصد افزايش پيدا كند، بنابراين به سمت عرضه مازاد اندك 80 هزار تني در آن سال حركت خواهد كرد. 
ICSG  در آخرين پيش‌بيني خود 435 هزار تني را در سال 2011 مطرح مي‌كند، اما معتقد است كه بازار در سال 2012 به تعادل خواهد رسيد، چون انتظار مي‌رود كه با تداوم رشد كلي تقاضا توليد مس تصفيه شده افزايش پيدا كند .
علاوه بر اين بايد در نظر داشت كه چگونه صندوق تجاري بورس (ETFS) رايج براساس مس فيزيكي عمل خواهد كرد و آيا فلز كافي را در انبارها نگه خواهند داشت.
سرمايه‌گذاران به زمينه‌هاي مختلفي براي سرمايه‌گذاري توجه مي‌كنند، از جمله فلزات كه مي‌تواند براساس عوامل اقتصاد كلان مانند نرخ بهره تغيير كند. در حال حاضر به‌نظر مي‌رسد كه مس از بازار خوبي برخوردار باشد .