زنگ خطر رشد توليد فولاد ايران بدون توسعه صادراتي

به گزارش معدن نیوز -انتشار آمار تولید فولاد در سال 2022 میلادی یکی از مهم‌ترین اخباری بود که در طول هفته‌ای که پشت سر گذاشتیم منتشر شد. برخلاف روند نزولی تولید فولاد دنیا، آمار تولید فولاد ما در این سال، صعودی بود. با‌این‌وجود شاهد افت صادرات فولاد کشور در بازه زمانی موردبحث بوده‌ایم که نگران‌کننده است. تصمیم جدید فدرال‌رزرو مبنی بر رشد تنها 0.25 درصدی نرخ بهره در امریکا مهم‌ترین خبری بود که در روز چهارشنبه منتشر و آثار آن به سرعت بر بازارهای کالایی دنیا منعکس شد. 

ایران بیشترین رشد تولید فولاد را از آن خود کرد

در هفته‌ای که پشت سر گذاشتیم آمار انجمن جهانی فولاد منتشر شد. براساس آمار منتشر شده توسط این نهاد تولید فولاد ایران در سال ۲۰۲۲ به ۳۰ میلیون و ۶۰۰ هزار تن رسید. میزان تولید فولاد دنیا در مقایسه با سال ۲۰۲۱ میلادی حکایت از رشد ۸ درصدی دارد.

رشد تولید فولاد ایران در سال گذشته میلادی در شرایطی ثبت شد که مجموع تولید فولاد دنیا کاهشی بود. مجموع تولید فولاد توسط کشورهای عضو انجمن فولاد دنیا در سال ۲۰۲۲ برابر یک میلیارد و ۸۷۸ میلیون تن گزارش شد که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، افت ۴.۲ درصدی را از آن خود کرده است. 

در سالی که پشت سر گذاشتیم چین همچنان با تولید یک میلیارد و ۱۳ میلیون تن فولاد در جایگاه بزرگ‌ترین تولیدکننده این فلز استراتژیک قرار گرفت. میزان تولید این کشور همچنان ۵۳ درصد از کل تولید فولاد دنیا را به خود اختصاص داده است.

کاهش ۱.۱ درصدی صادرات فولاد ایران

با وجود روند رو به رشد تولید فولاد ایران در ماه‌های گذشته، میزان صادرات این محصول کاهشی بوده است. توجه به این نکته ضروری به‌نظر می‌رسد که رشد تولید فولاد در عین کاهش صادرات آن، به‌منزله تهدیدی برای تداوم فعالیت صنعت فولاد کشور است. بنابراین از سیاست‌گذاران انتظار می‌رود فکری به حال این چالش کرده و برای رفع آن برنامه‌ریزی کنند.

براساس آمار منتشر شده ازسوی انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران مجموع صادرات فولاد کشور (فولاد میانی و محصولات فولادی) در ۱۰ ماهه امسال، ۸ میلیون و ۴۳۳ هزار تن برآورد شده است. صادرات فولاد میانی کشور با کاهش یک درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته برابر ۵ میلیون و ۷۴۸ هزار تن گزارش شده است. علاوه بر این صادرات اسلب نیز افت ۲۷ درصدی را از آن خود کرد. مجموع صادرات محصولات فولادی کشور در ۱۰ ماهه سال ۱۴۰۱، برابر ۲ میلیون و ۶۸۵ هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، کاهش ۲ درصدی را نشان می‌دهد. صادرات مقاطع تخت فولادی نیز در این بازه زمانی با کاهش ۲۸ درصدی به ۳۵۷ هزار تن رسیده است. گفتنی است در ۱۰ ماهه امسال صادرات آهن اسفنجی ۷۴۴ هزار تن بوده بوده که کاهش ۲۴ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان می‌دهد.

البته در مواردی شاهد رشد صادرات فولاد و محصولات فولادی بوده‌ایم. به‌عنوان مثال در ۱۰ ماهه امسال صادرات بیلت و بلوم ۱۱ درصد افزایش یافته است. از میان محصولات فولادی، سهم صادرات مقاطع طویل فولادی، ۲ میلیون و ۳۲۸ هزار تن برآورد شده که در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۴۰۰ حدود ۴ درصد بیشتر شده است. صادرات میلگرد نیز در ۱۰ ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل، ۶ درصد افزایش یافته و به ۲ میلیون و ۶۵۰ هزار تن رسیده است.

۲۹ طرح معدنی و صنایع معدنی آماده افتتاح برای دهه فجر

امسال هم با شروع دهه فجر شاهد افتتاح طرح‌های متعددی در حوزه معدن و صنایع معدنی هستیم. طرح‌های آماده افتتاح در زمینه زنجیره فولاد، مس، فروکروم، سرب، فسفات، طلا، زیرساختی و … است. با بهره‌برداری از این طرح‌ها، برای ۲ هزار و ۹۸ نفر اشتغالزایی می‌شود. میزان سرمایه‌گذاری ارزی و ریالی انجام شده برای این طرح‌ها، به ترتیب ۲۵۸.۶ میلیون یورو و ۱۴.۴ میلیون دلار و ۵ هزار و ۶۵۱ میلیارد تومان است.

شرکت‌های تابعه ایمیدرو طی سال‌های 1399 و ۱۴۰۰ با استفاده از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های کشور و بومی‌سازی تجهیزات و قطعات مورد نیاز، حدود یک میلیارد و ۱۸۸ میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی کردند. همچنین برای امسال صرفه‌جویی ارزی به میزان ۵۰۰ میلیون دلار برنامه‌ریزی شده که تاکنون ۳۰۰ میلیون دلار آن محقق شده است.

محاسبه الکترونیکی حقوق دولتی معادن برای نخستین بار

تعیین حقوق دولتی معادن در طول سال‌های گذشته به موضوعی مناقشه برانگیز میان فعالان صنعتی و معدنی بدل شده است. بر همین اساس نیز مدت‌هاست تعیین این حقوق دولتی با روش‌های الکترونیکی مورد توجه قرار گرفته است. در هفته‌ای که پشت سر گذاشتیم خبری منتشر شد مبنی بر این‌که حقوق دولتی معادن برای اولین بار به‌صورت الکترونیکی و براساس ضرایب شورای عالی معادن محاسبه و ابلاغ شده است. 

کلیه محاسبات حقوق دولتی بر اساس مصوبه آرای شورای عالی معادن در ضرایب حقوق دولتی اجرا شده است. این ضرایب در سال ۱۳۹۹ مصوب شده است و بر اساس دستور مقام محترم معاون اول رئیس جمهور ۱۴۰۱ هم بر اساس همان ضرایب انجام می‌شود. حال باید منتظر واکنش فعالان بخش معدن نسبت به این طرح باشیم. 

بازار جهانی زیر ذره‌بین

سیاست‌های اقتصادی چین و آمریکا در هفته‌ای که پشت سر گذاشتیم، همچنان مهم‌ترین شاخصه‌های اثرگذار بر عملکرد بازارهای جهانی بودند. به دنبال آن، این شاخصه‌ها بر عملکرد بازار فلزات در ایران نیز تاثیر گذاشت. با توجه به آمار می‌توان این‌طور ادعا کرد که بخش تولید و خدمات چین در ماه ژانویه از رکود در امان مانده است، همین موضوع نیز سیگنالی مثبت را روانه بازارهای جهان کرد.

براساس داده‌های رسمی اداره ملی آمار چین، شاخص مدیران خرید صنعتی چین به بیش از ۵۰ واحد افزایش یافت. درحالی که شاخص مدیران خرید صنعتی چین برای ماه دسامبر ۴۷ واحد بود در ماه ژانویه به ۵۰.۱ رسید. صعود این شاخص به نرخی بیش از ۵۰ واحد نشان از خروج اقتصاد چین از رکود دارد. درعین حال شاخص مدیران خرید رسمی ترکیبی چین برای ماه ژانویه نیز به ۵.۲۹ واحد رسید. این شاخص که ترکیبی از تولید و خدمات است در ماه دسامبر برابر ۴۲.۶ واحد بود. داده‌های منتشر شده حکایت از آن دارد که اعتماد به تولید، بهره‌برداری و وضعیت بازار به طور قابل توجهی بهبود یافته است.

در ادامه باید خاطرنشان کرد که ظرف ۱۰ روز پایانی ماه ژانویه ۲۰۲۳، چین به مناسبت سال نو تعطیل بود. انتظار می‌رفت این تعطیلات به افت بهای فلزات در این کشور منتهی شود و بر عملکرد سایر بازارهای فلزی و کالایی دنیا نیز تاثیر منفی بگذارد. با این وجود کاهش محدودیت کرونایی و امیدواری نسبت به رشد تقاضای داخلی زمینه افزایش فعالیت در ماه‌های قبل را فراهم کرد.

میزان تقاضای مصرفی در دوره تعطیلات سال نوی چینی نسبت به دوره قبل رشدی ۱۲.۲ درصدی داشت. کوتاه آمدن سیاست‌گذاران چینی از اجرای سیاست‌های کروناصفر و به دنبال آن آغاز سال جدید چینی بدون محدودیت‌های کرونایی محرک اصلی تقاضا در این کشور است. 

شاخص‌های اصلی بازار امریکا

امیدواری به کاهش سختگیری از سوی فدرال رزرو در رزوهای گذشته تقویت شده است. در روز چهارشنبه این هفته شاهد تصمیم فدرال رزرو مبنی بر افزایش تنها 0.25 درصدی نرخ بهره بودیم. بدین ترتیب نرخ بهره در این کشور به 4.75 درصد و مطابق انتظار بازار افزایش یافت. پس از تصمیم فدرال رزرو و اظهارات جروم پاول در جریان کنفرانس مطبوعاتی، شاخص دلار نزدیک به یک درصد کاهش یافت. این موضوع با تضعیف شاخص دلار و امیدواری به کاهش احتمال بروز رکود اقتصادی به سود بازارهای فلزی منجر شد.

افت سرعت تورم در امریکا با کاهش واهمه از شدت عمل فدرال رزرو در اخذ سیاست انقباضی باعث شده است تا بر ریسک‌پذیری فعالان بازارهای مالی و کالایی دنیا افزوده شود. پاول رئیس فدرال رزرو، به صراحت اعلام کرده است که نبرد بانک مرکزی با تورم کم‌نظیر این کشور رو به اتمام است. بدین ترتیب می‌توان نسبت به تداوم بهای صعود فلزات در بازارهای جهانی و تاثیر مثبت آن بر بازار داخلی امید داشت.