تشدید جنگ تجاری میان دو قدرت اقتصادی بزرگ جهان

تعرفه‌های جدید چین بر برخی از کالاهای وارداتی از ایالات متحده از روز دوشنبه اجرایی شد، زیرا جنگ تجاری میان دو اقتصاد بزرگ جهان شدت گرفته و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، تهدید کرده است که کشورهای بیشتری را با اعمال تعرفه‌های جدید هدف قرار خواهد داد.

پکن این تصمیم را در تاریخ ۴ فوریه، تنها چند دقیقه پس از اجرایی شدن تعرفه‌های ۱۰ درصدی جدید ایالات متحده بر تمامی کالاهای چینی، اعلام کرد.

روز یکشنبه، ترامپ اعلام کرد که تعرفه‌ای ۲۵ درصدی بر تمامی واردات فولاد و آلومینیوم به ایالات متحده اعمال خواهد کرد و قرار است اعلامیه رسمی در این خصوص روز دوشنبه منتشر شود.

او که در مسیر سفر به مسابقه سوپر بول در هواپیمای ایر فورس وان با خبرنگاران صحبت می‌کرد، همچنین اظهار داشت که قصد دارد تعرفه‌های متقابل بر کالاهای سایر کشورها اعمال کند، اما مشخص نکرد که کدام کشورها هدف این تعرفه‌ها خواهند بود.

تعرفه‌های جدید چین بر کالاهای آمریکایی

در پاسخ به این اقدامات، چین بر برخی کالاهای آمریکایی تعرفه‌های جدید وضع کرده است، از جمله:

• تعرفه ۱۵ درصدی بر واردات زغال‌سنگ و محصولات گاز طبیعی مایع (LNG) از آمریکا

• تعرفه ۱۰ درصدی بر نفت خام آمریکا، ماشین‌آلات کشاورزی و خودروهای بزرگ‌موتور

علاوه بر این، مقامات چینی هفته گذشته تحقیقاتی ضدانحصاری را علیه شرکت فناوری غول‌پیکر گوگل آغاز کردند و شرکت PVH، مالک آمریکایی برندهای طراح مد از جمله کالوین کلاین و تامی هیلفیگر را در لیست موسوم به “نهادهای غیرقابل اعتماد” پکن قرار دادند.

همچنین، چین کنترل‌های صادراتی بر ۲۵ فلز نادر اعمال کرده است. برخی از این فلزات عناصر کلیدی در تولید بسیاری از محصولات الکتریکی و تجهیزات نظامی محسوب می‌شوند.

اعمال تعرفه‌های جدید آمریکا بر فولاد و آلومینیوم

اعلام ترامپ مبنی بر اعمال تعرفه ۲۵ درصدی بر واردات فولاد و آلومینیوم ایالات متحده تنها چند روز پس از آن صورت گرفت که وی با کانادا و مکزیک به توافقی دست یافت تا از اعمال تعرفه ۲۵ درصدی که تهدید کرده بود، بر تمامی کالاهای وارداتی از این کشورها جلوگیری شود.
وی در دوران ریاست‌جمهوری اول خود نیز اقدامات مشابهی را انجام داده بود و در آن زمان تعرفه‌های ۲۵ درصدی بر فولاد و ۱۰ درصدی بر آلومینیوم وضع کرد، اما بعداً برای برخی از شرکای تجاری، از جمله کانادا، مکزیک و برزیل، معافیت‌هایی به‌صورت سهمیه‌بندی بدون تعرفه در نظر گرفت.

مالیات‌های وارداتی اتحادیه اروپا تا زمانی که دولت بایدن اداره کاخ سفید را برعهده گرفت، حل‌وفصل نشده بود.
در اعلامیه روز یکشنبه، مشخص نشد که آیا کشورهای دیگری نیز ممکن است مشمول معافیت‌های مشابه شوند یا خیر، در صورتی که این تعرفه‌های جدید طی روزهای آینده به اجرا درآیند.

تعرفه‌های متقابل؛ بخشی از وعده‌های انتخاباتی ترامپ

تمایل ترامپ به اجرای تعرفه‌های متقابل، بخشی از وعده‌های انتخاباتی اوست که بر وضع تعرفه‌هایی برابر با نرخ تعرفه‌های اعمال‌شده بر کالاهای آمریکایی تأکید دارد.

وی همچنین اشاره کرد که مالیات‌های وارداتی بر خودروها همچنان در دستور کار است، اگرچه گزارش‌هایی منتشر شده که نشان می‌دهند وی در حال بررسی معافیت‌هایی برای برخی از کشورها از تعرفه‌های عمومی است.

ترامپ بارها از تعرفه‌های بالای اتحادیه اروپا بر واردات خودروهای آمریکایی گلایه کرده است.

او هفته گذشته در مصاحبه‌ای با بی‌بی‌سی اعلام کرد که تعرفه بر کالاهای اروپایی ممکن است “خیلی زود” اعمال شود، اما در عین حال اشاره کرد که امکان رسیدن به توافق با بریتانیا نیز وجود دارد.

واکنش چین به تعرفه‌های جدید آمریکا

یک روز پس از اجرایی شدن تعرفه‌های جدید ایالات متحده، پکن واشنگتن را متهم کرد که با مطرح کردن “ادعاهای بی‌اساس و نادرست” در مورد نقش چین در تجارت مواد مخدر صنعتی فنتانیل، سعی دارد این اقدامات را توجیه کند.

چین در شکایتی که به سازمان تجارت جهانی (WTO) ارائه کرده، اعلام کرد که تعرفه‌های وارداتی جدید آمریکا “تبعیض‌آمیز و حمایت‌گرایانه” بوده و ناقض قوانین تجاری بین‌المللی است.

اما کارشناسان هشدار داده‌اند که چین به احتمال زیاد نمی‌تواند حکم مطلوبی از سازمان تجارت جهانی دریافت کند، زیرا هیئت داوری سازمان تجارت جهانی که وظیفه حل اختلافات را برعهده دارد، به دلیل مشکلات ساختاری، قادر به عملکرد کامل نیست.

چین بهتر از دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ آماده است؟

ترامپ انتظار می‌رفت که در روزهای اخیر با همتای چینی خود، شی جین‌پینگ، گفتگو کند، اما او گفته است که هیچ عجله‌ای برای مذاکره با چین ندارد.

اسکات کندی، کارشناس کسب‌وکار و اقتصاد چین در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی، در این رابطه گفت:”چین در مقایسه با دوران نخست ریاست‌جمهوری ترامپ، بسیار آماده‌تر است. اگرچه اقتصاد آن به‌صورت چرخه‌ای کند شده، اما قابلیت‌های فناورانه آن به‌مراتب بیشتر از قبل شده و تجارت و سرمایه‌گذاری خود را با سایر کشورها متنوع کرده است.”

تعدیل برخی از سیاست‌های تجاری ترامپ

برخی از سیاست‌هایی که ترامپ از زمان روی کار آمدن در ۲۰ ژانویه اتخاذ کرده، دستخوش تغییر شده‌اند.

روز جمعه، وی تعرفه‌ها بر بسته‌های کوچک وارداتی از چین را به حالت تعلیق درآورد.

این تعرفه‌ها، که همراه با تعرفه‌های اضافی ۱۰ درصدی از ۴ فوریه اجرایی شده بودند، تا زمانی که “سیستم‌های مناسبی برای پردازش و جمع‌آوری سریع و کامل درآمدهای تعرفه‌ای” ایجاد نشوند، معلق خواهند ماند.

پس از آنکه این دستور معافیت گمرکی برای محموله‌های کمتر از ۸۰۰ دلار (معادل ۶۴۵ پوند) را لغو کرد، خدمات پستی ایالات متحده (USPS) و سایر نهادهای ذی‌ربط برای اجرای این مقررات جدید دچار سردرگمی شدند.