بحران جدید غولهای فناوری:
کمبود برق مانع توسعه هوش مصنوعی میشود
مدیران مایکروسافت و اُپن اِیآی هشدار دادند کمبود برق کافی در ایالات متحده میتواند میلیونها تراشه هوش مصنوعی را بیاستفاده کند. در حالیکه شرکتهای فناوری برای توسعه مراکز داده و زیرساختهای هوش مصنوعی تا سال ۲۰۲۵ بیش از ۴۰۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری میکنند، بحران انرژی و تأخیر در احداث خطوط برق فشارقوی به مانعی جدی در تحقق این هدف تبدیل شده است.
به گزارش معدننیوز، مدیران مایکروسافت و اُپن اِیآی هشدار دادند کمبود برق کافی در ایالات متحده میتواند میلیونها تراشه هوش مصنوعی را بیاستفاده کند. در حالیکه شرکتهای فناوری برای توسعه مراکز داده و زیرساختهای هوش مصنوعی تا سال ۲۰۲۵ بیش از ۴۰۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری میکنند، بحران انرژی و تأخیر در احداث خطوط برق فشارقوی به مانعی جدی در تحقق این هدف تبدیل شده است.
وبگاه تِکاِکسپلور (Tech Xplore) در گزارشی تازه از بحرانی جدید در رقابت جهانی برای تسلط بر فناوری هوش مصنوعی پرده برداشت: کمبود برق برای راهاندازی مراکز داده عظیم که ستون فقرات پردازش مدلهای هوش مصنوعی محسوب میشوند.
در گفتوگویی میان ساتیا نادلا (Satya Nadella)، مدیرعامل مایکروسافت، و سَم آلتمن (Sam Altman)، رئیس اُپن اِیآی، هر دو مدیر هشدار دادند که چالش اصلی دیگر کمبود تراشه نیست، بلکه تأمین انرژی کافی برای مراکز داده است.
نادلا گفت: «اگر نتوانیم زیرساخت برق موردنیاز را در مجاورت مراکز داده فراهم کنیم، میلیونها تراشه که در انبارها موجودند بیاستفاده خواهند ماند.»
سرمایهگذاری عظیم با مانع زیرساختی
بزرگترین شرکتهای فناوری آمریکا شامل گوگل، مایکروسافت، آمازون و متا پیشبینی کردهاند که مجموع هزینه ساخت و توسعه زیرساختهای هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۵ به حدود ۴۰۰ میلیارد دلار برسد و در ۲۰۲۶ افزایش یابد. با وجود حمایت مالی سرمایهگذاران، این شرکتها با کمبود ظرفیت شبکه برق و پیچیدگیهای ساختوساز مواجهاند.
برآوردها نشان میدهد احداث یک مرکز داده بزرگ در آمریکا به طور میانگین ۲ سال زمان میبرد، اما راهاندازی خطوط برق فشارقوی جدید ۵ تا ۱۰ سال طول میکشد. در همین حال، سهم مصرف برق مراکز داده از برق ملی ایالات متحده تا سال ۲۰۳۰ میتواند به ۷ تا ۱۲ درصد برسد.
واکنش و راهحلهای پیشنهادی
در مواجهه با بحران انرژی، راهکارهایی از سوی تحلیلگران و دولتها پیشنهاد شده که شامل:
تعویق در برچیدن نیروگاههای زغالسنگ؛
سرمایهگذاری در نیروگاههای گازی جدید؛
توسعه رآکتورهای هستهای کوچک مدولار (SMR)؛
گسترش انرژی خورشیدی و سیستمهای ذخیرهسازی باتری؛
پژوهش در زمینه استقرار تراشهها در مدار زمین برای استفاده از انرژی خورشیدی فضایی.
با این حال، اجرای برخی از این طرحها به معنای فاصله گرفتن شرکتهای بزرگ فناوری از اهداف زیستمحیطی و کاهش آلایندگی کربن است.
چالشهای زیستمحیطی و چشمانداز واقعگرایانه
تحلیلها نشان میدهد فشار برای تأمین برق موردنیاز هوش مصنوعی ممکن است تعهدات اقلیمی شرکتها را تغییر دهد. به عنوان نمونه، گوگل وعده دستیابی به «آلایندگی صفر کربن تا ۲۰۳۰» را اخیراً از وبگاه رسمی خود حذف کرده است.
در مقابل، گروهی از کارشناسان از جمله جاناتان کومی (Jonathan Koomey) استاد دانشگاه کالیفرنیا برکلی، هشدار میدهند که برخی پیشبینیهای مصرف انرژی ممکن است اغراقآمیز باشد؛ همانگونه که در دوران حباب داتکام دهه ۱۹۹۰ بسیاری از پروژههای مراکز داده برنامهریزیشده هرگز اجرا نشدند.
این دیدگاه نشان میدهد که رقابت بیوقفه برای برتری در هوش مصنوعی میتواند نهتنها بازار فناوری، بلکه سیاستهای انرژی و محیطزیست جهانی را دگرگون کند.