هشدار جدی مدیرعامل آرامکو:
دههای بدون اکتشاف، جهان را با بحران عرضه نفت روبهرو میکند
امین ناصر، مدیرعامل شرکت آرامکوی سعودی ـ بزرگترین تولیدکننده نفت جهان ـ هشدار داد که جهان در آستانه کمبود عرضه نفت خام قرار دارد، زیرا طی یک دهه گذشته صنعت انرژی عملاً از سرمایهگذاری در اکتشاف و تولید دست کشیده است.
به گزارش معدننیوز، امین ناصر، مدیرعامل شرکت آرامکوی سعودی ـ بزرگترین تولیدکننده نفت جهان ـ هشدار داد که جهان در آستانه کمبود عرضه نفت خام قرار دارد، زیرا طی یک دهه گذشته صنعت انرژی عملاً از سرمایهگذاری در اکتشاف و تولید دست کشیده است.
او تأکید کرد که سطح فعلی سرمایهگذاری در بخش بالادستی «بهشدت پایین» است و اگر این روند ادامه یابد، بازار جهانی با بحران عرضه مواجه خواهد شد.
ناصر در گفتوگو با فایننشال تایمز تصریح کرد: «ما دههای داشتیم که در آن کسی به سراغ اکتشاف نرفت. این موضوع حتماً پیامد خواهد داشت. اگر سرمایهگذاریها انجام نشود، با کمبود شدید عرضه روبهرو خواهیم شد.»
هشدار درباره پایان دوران رشد نفت شیل آمریکا
ناصر در ادامه افزود که رونق نفت شیل آمریکا که طی حدود ۱۵ سال گذشته بازار را مملو از نفت کرد، دیگر قابل تکرار نیست.
به گفته او: «۸۰ تا ۹۰ درصد رشد عرضه جهانی از شیل آمده است، اما اگر به ۱۵ سال آینده نگاه کنید، شیل احتمالاً به نقطه اوج میرسد و سپس افت میکند. در آن صورت، بشکههای اضافی مورد نیاز برای پاسخ به تقاضا از کجا تأمین خواهد شد؟»
افت سرمایهگذاری جهانی در اکتشاف و تولید
کاهش سرمایهگذاری در بخش بالادستی، روندی است که از سقوط قیمت نفت در سال ۲۰۱۴ آغاز شد. افزون بر آن، پیشبینیها درباره گذار سریع به انرژیهای پاک و فشار سرمایهگذاران برای پرداخت سود نقدی و بازخرید سهام، شرکتهای نفتی بزرگ را از اجرای پروژههای پرهزینه بازداشت.
طبق گزارش آژانس بینالمللی انرژی (IEA)، سرمایهگذاری جهانی در اکتشاف و تولید نفت و گاز در سال جاری میلادی ۶ درصد کاهش یافته و به حدود ۴۲۰ میلیارد دلار رسیده است؛ نخستین افت سالبهسال از زمان رکود ناشی از پاندمی کرونا در ۲۰۲۰.
در این شرایط، بسیاری از شرکتها بهجای ورود به پروژههای دشوار و پرهزینه، بر مخازن کمهزینهتر و سریعالاستخراج تمرکز کردهاند تا صرفاً پاسخگوی تقاضای جاری باشند.
تقاضای نفت قویتر از پیشبینیها
درحالیکه بسیاری در سالهای اخیر از نزدیکی به اوج تقاضای نفت سخن میگفتند، شماری از تحلیلگران اکنون بر این باورند که مصرف جهانی نفت از انتظار قویتر باقی خواهد ماند، زیرا گذار انرژی به سوختهای پاک کندتر از پیشبینیها پیش میرود.
بر اساس برآورد مؤسسه Rystad Energy، اگر روند کنونی ادامه یابد، جهان تا سال ۲۰۴۰ با کمبود حدود ۱۰ میلیون بشکه نفت در روز روبهرو خواهد شد.
هشدار آرامکو درباره تأخیر پروژههای جدید
ناصر که نزدیک به ده سال است در رأس آرامکو قرار دارد، خاطرنشان کرد که معمولاً بین پنج تا هفت سال طول میکشد تا پروژههای جدید نفتی به تولید برسند؛ ازاینرو، عرضه آینده جهان به تصمیماتی وابسته است که اکنون گرفته میشود.
او گفت : «ما بهطور مستمر تصمیمات سرمایهگذاری نهایی در پروژهها را رصد میکنیم و کاهش محسوس در تعداد پروژههایی که وارد بازار میشوند کاملاً مشهود است.»
ناصر افزود آرامکو هماکنون سالانه یک تا دو میلیارد دلار برای اکتشاف اختصاص میدهد و تأکید ک رد: «برای ما این فعالیت راهبردی است. ما در حال اکتشاف و افزودن ذخایر قابلتوجه جدید هستیم.»
دوگانگی بازار: مازاد فعلی در برابر کمبود آتی
در حالیکه ناصر از خطر کمبود عرضه در افق میانمدت سخن میگوید، بازار کنونی با احتمال مازاد کوتاهمدت روبهروست.
پیشبینیها حاکی است قیمت نفت سال آینده ممکن است به زیر ۶۰ دلار در هر بشکه سقوط کند؛ زیرا کشورهای عضو اوپکپلاس در رقابت برای حفظ سهم بازار، در حال افزایش تولید هستند.
بااینحال، بسیاری از کارشناسان هشدار میدهند که همین کاهش سرمایهگذاری در واکنش به افت قیمتها، میتواند در چند سال آینده بحران عرضه را تشدید کند — همان موضوعی که ناصر بر آن انگشت گذاشته است.
بازتاب در صنعت نفت جهانی
سخنان ناصر بازتاب گستردهای در صنعت داشت، زیرا بسیاری از مدیران بزرگ انرژی به دغدغه مشابهی اشاره کردهاند. غولهای نفتی بیپی (BP)، شورون (Chevron)، اکسونموبیل (ExxonMobil) و توتالانرژیز (TotalEnergies) در هفتههای اخیر گفتهاند قصد دارند شتاب سرمایهگذاری در اکتشاف و تولید را دوباره افزایش دهند.
تنگکو محمد تفیق، مدیرعامل شرکت دولتی پتروناس مالزی، در کنفرانس Energy Intelligence Forum امسال گفت: «به اکتشافات بیشتری نیاز داریم، چراکه در بازار خلأیی ایجاد شده که باید پُر شود».
در همان نشست، ویکی هالب (Vicki Hollub)، مدیرعامل شرکت اکسیدنتال پترولیوم (Occidental Petroleum)، نیز هشدار داد که تنها یکچهارم از مصرف سالانه نفت جهان از محل اکتشافات جدید جایگزین میشود.
او افزود: «مسئله فقط کمبود سرمایهگذاری نیست، بلکه مشکل اصلی یافتن مخازن بزرگ جدید است».
هالب نمونهوار به کشف عظیم اکسونموبیل در گویان اشاره کرد و گفت این میدان «تنها بخشی اندک از تقاضای جهانی را پوشش میدهد»: «وقتی بهترین کشف دو دهه گذشته فقط میتواند تقاضای یکسوم از مصرف یکسال جهان را پاسخ دهد، این نشانه یک بحران واقعی است».